به نقل از «شبستان»

نوروزخوانی آئینی که در باورهای دینی مازنی ها ریشه دارد+ اشعار

تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۵۵۸۶۸

نوروزخوانی آئینی که در باورهای دینی مازنی ها ریشه دارد و نوروزخوانان در چند روز مانده به سال نو با حضور در خیابان ها، نشاط آمدن بهار را به مردم مژده می دهند.

خبرگزاری شبستان – مازندران، روزها به صورتی آمده و رفته اند که گویی سال جاری،  تازه آغاز شده اما روزگار گشته و گشته تا به اواخر این سال نزدیک شدیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

نگاهی به خیابان ها و منازل حکایت از آمدن سال جدید دارد و آیین و رسومی که در دیار مازندران برای ورود به سال جدید برگزار می شود.

 

نوروزخوانی یکی از سنت های مازنی ها به شمار می آید که در باورهای دینی مازنی ها ریشه دارد و نوروزخوانان در چند روز مانده به سال نو با حضور در خیابان ها، نشاط آمدن بهار را به مردم مژده می دهند.

 

خواندن اشعار مذهبی به ویژه اشعاری که در صدا و سیما پخش می شود و در خیابان ها و کوچه ها گوش ها را نوازش می دهد نظیر

 

بهار‌ آمد، بهار آمد، خوش آمد

 

 علی با ذوالفقار‌آمد، خوش آمد

 

 علی با ذوالفقار آن شاه مردان

 

 دل ناشاد ما رِا شاد گردان

 

 محمد، یا محمد، یا محمد

 

 قبای اطلسی داره محمد

 

 اگه خواندی محمد، ره شناسی

 

 بگو صل علی و ال محمد

 

  دلم خوانده که پیغمبر بوینم

 

 دمی با ساقی کوثر نشینم

 

  همان پیغمبری اسمش محمد

 

 شفاعت می‌کنه روز قیامت

 

به قرآنی که ‌آیه‌ اش بی‌شماره

 

 به آن شاهی که تیغش ‌ذوالفقاره

 

 سر از بالینه ته من بر ندارم

 

 تا که دین محمد برقراره

 

شبی آقا علی بازار می رفت

 

 تماشا بر گل و گلزار می‌رفت

 

  گرفتم من دست آقا ره ببوسم

 

 هزاران مثل من زوار می‌رفت

 

 امیرالمومنین یا شاه مردان

 

 دل ناشاد ما را شاد گردان

 

اندی من می‌گویم حمد‌ خدا ره

 

 همان نام محمد مصطفی ره

 

 تا که دین محمد برقراره

 

 علی در خدمت پروردگاره

 

  امیرالمومنین، یا شاه مردان

 

 دل ناشاد ما را شاد گردان

 

علی را خواب دیدم خواب دیدم

 

 علی را مسجد و محراب دیدم

 

 علی دُل‌دُل سوار قنبر جلودار

 

 که قنبر در جلو من می‌دویدم

 

 امیرالمومنین یا شاه مردان

 

 دل ناشاد ما رِا شاد گردان

 

اول بسم الله و دوم رحیمه

 

 همان نام خداوند کریمه

 

  بر انگشت سلیمان بوده‌ انگشتر

 

 نگینش گنده بود آقا علی رِه

 

 علی را خواب دیدم، خواب دیدم

 

 علی را مسجد و محراب دیدم

 

 علی دُل دُل سوار قنبر جلودار

 

 که قنبر در جلو من می‌دویدم

 

 سحرگاهی رسیدم بر سر پل

 

 قدم‌های علی با سم دُل‌دُل

 

 عرق از سنیه‌ی پاک محمد

 

 چکیده بر زمین گل درآمد

 

محمد مصطفی قربان نامت

 

 علی شیر خدا هستیم غلامت

 

 علی شیر خدا آن شاه مردان

 

 دل ناشاد ما را شاد گردان

 

 شبی رفتم من خانه محمد

 

 بدیدم جبرئیل ‌ایستاده خدمت

 

  بگفتم جبرئیل چه داری مطلب

 

 بگفت صل الله و آل محمد

 

محمد، یا محمد، یا محمد

 

 ملائک بر دیدار تو آمد

 

  ملائک بر دیدارت صف کشیده

 

 برای خاطر روی محمد

 

 و این اشعار بیانگر ارادت به ائمه اطهار(علیهم السلام) به ویژه حضرت امام علی(علیه السلام) است.

 

اشخاصی که این اشعار را می شنوند انعامی به نوروزخوانان می دهند که در گذشته بیشتر تخم رنگی و محصولات خانگی بود.

 

 علاوه بر آن شنیدن نوزوخوانی در گذشته در روستاها مرسوم بود اما اکنون با ورود به شهرها، امید می رود تا این آیین همچنان مانا باقی بماند و به نسل های آینده با همان اهداف و رسالت خود انتقال یابد.

 

 با تاملی بر آداب و رسوم احساس می شود که باید به داشته های خود افتخار کرد چرا که هر یک از آنها هویت ساز جامعه هستند و با عدم آنها جامعه مسخ و سرگشته می شود.

 

 بجاست تا جامعه شناسان و مسئولان فرهنگی با کمک یکدیگر در ترویج سنت های کهن دیار مازندران اهتمام فراوان داشته باشند و به این داشته ها افتخار کنند.

و نیاید زمانی که شعر

 

سال ها دل طلب جام جم از ما می کرد

 

آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می کرد

 

را بشنویم و افسوس داشته های خود را بخوریم.

 

 «زین العابدین درگاهی» از پژوهشگران و مولفان مازندرانی درباره آیین نوروزخوانی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در ساری گفت: نوروز یک سنت قدیمی در فرهنگ ایران است.

 

 وی اظهار کرد: نوروزخوانی بحث ویژه ای در مازندران دارد و با نگاهی به محتوا و آسیب ها و همچنین فعالیت های نوروزخوانان در زمان حاضر متوجه تفاوت آن از نظر دیدگاه جامعه شناختی و  روانشناختی و اجتماعی با گذشته می شویم.

 

 درگاهی بیان کرد: در نوروخوانی های گذشته به ویژه بعد از اسلام در مازندران رنگ و بوی مذهبی آن به خوبی احساس می شود چرا که مذهب غالب در این استان مذهب شیعه بوده است.

 

 وی ابراز کرد: در شیعه با توجه به مسائل اعتقادی حاکم در دنیای اسلام آن روز باید به دو نکته مهم توجه کرد که نکته نخست در منقبت خوانی و مناقب جهت بیان فضائل خدا است.

 

 درگاهی ادامه داد: شیعه ها در زمانی که امنیت بیشتر داشتند مناقب علوی می خواندند که در کتاب «النقض» ابوالجلیل رازی، گزارش هایی است که در شهرهای مختلف نظیر ساری به مدح و منقبت امام علی(علیه السلام) پرداخته می شد.

 

 وی گفت: آیین نوروزی که ریشه در سنت ایرانیان دارد با رنگ و بوی شیعی آمیخته می شود و نوروز به عنوان جشن نوزایی طبیعت، جشن زمان، جشن رویش است که رنگ و بوی اسلامی و شیعی خاصی می گیرد.

 

درگاهی اظهار کرد: علاوه بر مفاهیم، جشن و سرور نوزایی طبیعت و مدح شیعی را بیان می کند و نوروزخوانی که شاعران آن بیشتر از مردم روستا بودند و طبع و ذوقی داشتند در فصل کشت جدید به همراه طبیعت سر ذوق می آمدند و بداهه شعر و مفاهیم مختلف نظیر ستایش حضرت حق، ثنای پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و توصیف امامان را به همراه توصیف طبیعت و بهار و زیبایی ها و دگرگون شدن ها انجام می دادند.

وی بیان کرد: درآمیختگی نوزایی با مباحث دینی، شکل و نمای منقبت خوانی را دارد که با توصیف طبیعت و زمان جدید نیز توام می شد.

 

درگاهی ابراز کرد: تفاوت نوروزخوانی در گذشته حضور دو تا سه نفر بر در خانه های مردم بود که نوروزخوانی را انجام می دادند و با توجه به شناسایی صاحبخانه از قبل در وصف صاحبخانه می خواندند و انعام دریافت می کردند.

 

وی گفت: نوزوزخوانی تحت تاثیر دین و موسیقی کلاسیک و حساب شده بود و همه نوروزخوانان از شاعران حرفه ای نبودند اما اسکلت و سادگی و روانی مضامین دینی و اجتماعی و اخلاقی به خوبی احساس می شد.

 

اهداف و رویکردهای نوروزخوانی خیلی کمرنگ شده است

درگاهی اظهار کرد: امروزه با توجه به وسایل ارتباط جمعی فراوان در جامعه، فرارسیدن بهار به راحتی به گوش مردم می رسد و اهداف و رویکردهای نوروزخوانی خیلی کمرنگ شده است.

 

 وی بیان کرد: کارناوال های شادی در شهرها با رنگ و لعاب نوروزخوانی گذشته نیست چرا که اسب و گاری در گذشته سوار نمی شدند و نظیر جشن عروسی هل هله و سوت زدن و ... نبوده و همچنین محتوای برخی از اشعار تغییر کرده است.

 

درگاهی ابراز کرد: مردم در شرایط اجتماعی ویژه طلب های فرهنگی از مسئولین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارند که این طلب ها خیلی بروز نمی کند و به منصه ظهور نمی رسد که باید شادی ها و سوگواری ها به شکل مناسب خود، شکل عرضه پیدا کند.

 

وی گفت: بچه های نوروزخوان که از روستاها به شهرها آمده اند و  گروه های فرهنگی که تشکیل شده اند از مردم عادی و طبیعی نیستند.

 

درگاهی ادامه داد: بچه هایی که در مراسم نوروزخوانی وارد می شوند، این مراسم موجب مسرت آنها نمی شود چرا که فرهنگ گذشته چندان مورد توجه نیست بلکه خواسته ها و طلب های والدین است که روزی خود می خواستند به آن برسند.

 

وی تاکید کرد: نوروزخوانی نباید مصنوعی باشد و در سالنی به اجرای برنامه از سوی یک گروه هنری پرداخت بلکه باید از سوی مردم هنرمند و مورد طبع آنها صورت گیرد.

گزارش:معصومه علیزاده

 

پایان پیام/86

منبع: شبستان

کلیدواژه: خبرگزاری شبستان بیانیه گام دوم انقلاب خبرگزاری شبستان سال نو اردوهای راهیان نور امام جواد امام جواد ع ایام نوروز شهرستان آران و بیدگل آداب و رسوم مازندران نوروزخوانی کارناوال شادی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۵۵۸۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امیر نظام گروسی یک شخصیت بزرگ ملی است

به گزارش خبرنگار مهر، قلیچ خانی پیش از ظهرجمعه در اولین جشنواره خوشنویسی امیر فرهنگ و هنر که در مجتمع امیرنظام گروسی برگزار شد اظهار کرد: اجرای چنین همایشی اهمیت بسیار زیادی دارد و حضور مردم فرهنگ دوست بیجاری در این مراسم بسیار مهم و حائز اهمیت است.

وی افزود: امیر نظام گروسی از شخصیت بسیار بزرگی است و یکی از ابعاد شخصیتی این فرد بزرگ هنرمند بودن ایشان است.

وی افزود: در اولین تذکره خوشنویسان مربوط به هدایت الله خان سپهر از امیر نظام به عنوان خوشنویس نام برده شده است و این بسیار اهمیت دارد

خوشنویس برجسته کشوری گفت: امیر نظام بیش از اینکه یک خوشنویس بشناسیم یک شکسته نویس تحریر است و این باعث تفاوت این فرد شده است.

وی اعلام کرد: امیدواریم این برنامه ادامه داشته باشد و این رویداد فرهنگی همچنان با شکوه خاصی در بیجار گروس برگزار شود.

وی اعلام کرد: لازم است یک صفحه مجازی برای این جشنواره ایجاد شود و این اقدام ضروری است تا تصاویر و نظرات و انتقادات افراد در این صفحه منتشر شود چرا که چنین برنامه‌های باید ثبت و ضبط شود و در اختیار عموم قرار بگیرد

وی اضافه کرد: اشعار و مدیحه سرایی‌های زیادی در وصف امیر نظام گروسی سروده شده است و لازم است تا این اشعار گردآوری شود و خوشنویسان در جشنواره بعدی در آثار خود از این اشعار استفاده کنند.

قلیچ خانی خاطر نشان کرد: امیر نظام گروسی از کسانی است که در ایران و خارج از ایران و تاریخ نام او را می بی نم رد پایی از ایشان در تمام تاریخ وجود دارد و شهرت ایشان ملی است و همین مهم باعث می‌شود تا به این فرد بیشتر پرداخته شود.

کد خبر 6095607